Hoogbegaafd: handig, maar…
Hoogbegaafde kinderen hebben eigenschappen waaraan ze veel kunnen hebben. Maar aan die waardevolle eigenschappen kleven ook risico’s. Hieronder vind je 16 kenmerken en de bijbehorende valkuilen op een rij.
Positieve kenmerken
- Kan snel informatie opnemen en onthouden.
- Weetgierige houding; intellectuele nieuwsgierigheid, motivatie van binnen uit ; zoekt naar de betekenis van zaken.
- Vermogen om tot de essentie van zaken te komen, abstraheren, samenvatten; houdt van het oplossen van problemen en intellectuele activiteiten.
- Ziet oorzaak-gevolg verbanden.
- Is waarheidlievend, hecht aan gelijkwaardigheid en rechtvaardigheid.
- Grote woordenschat en goede mondelinge uitdrukkingsvaardigheid; diepgaande kennis m.b.t. onderwerpen waarin leeftijdgenoten nog niet geïnteresseerd zijn.
- Kritisch denkvermogen; heeft hoge verwachtingen;is zelfkritisch en evalueert anderen.
- Observeert scherp; bereidheid ongebruikelijke zaken op hun merites te beoordelen; staat open voor nieuwe ervaringen.
- Creatief en inventief; pakt zaken graag anders aan.
- Hoge mate van concentratie; lange aandachtsspanningsboog m.b.t. interessegebieden. Doelgericht gedrag; volhardend.
- Gevoeligheid; hoog empathisch vermogen; de wens om door anderen geaccepteerd te worden.
- Veel energie; alertheid; geestdrift; perioden van intense inspanning.
- Onafhankelijk; werkt graag zelfstandig; vertrouwt op zichzelf.
- Verschillende interessegebieden en bekwaamheden; veelzijdig.
- Groot gevoel voor humor.
Bron: Webb. Vertaling jurgens en de Mink 2000
Mogelijke problemen
- Ongeduldig, onbegrip voor ‘traagheid’ van anderen; houdt niet van routine en ‘stampen’; verzet zich tegen het aanleren van basisvaardigheden; maakt concepten nodeloos ingewikkeld.
- Stelt gênante; heeft een sterke wil; wijst leiding af; schijnt bovenmatig veel interesses te hebben en verwacht hetzelfde van anderen.
- Verwerpt details of laat ze weg; verzet zich tegen herhaald oefenen en discipline; zet vraagtekens bij onderwijsmethodes.
- Vindt het moeilijk niet-logische zaken te accepteren, zoals gevoelens, tradities, of zaken die ‘in goed vertrouwen’ moeten worden aangenomen.
- Heeft moeite met praktische zaken; maakt zich zorgen om humanitaire aangelegenheden.
- Bedenkt gecompliceerde regels of systemen; kan als bazig, brutaal of overheersend gezien worden.
- Gebruikt verbale capaciteiten om bepaalde situaties te vermijden of eraan te ontsnappen; de school en leeftijdgenoten vervelen hem; wordt door anderen als ‘betweter’ beschouwd.
- Kritisch of intolerant jegens anderen; kan ontmoedigd of depressief raken; perfectionistisch.
- Kan overmatig op bepaalde zaken gericht zijn; kan soms onnozel overkomen
- Kan plannen verstoren of verwerpen wat al bekend is; wordt door anderen als anders en ‘buitenbeentje’ beschouwd.
- Wordt niet graag gestoord; verwaarloost plichten of mensen als hij geconcentreerd bezig is met iets dat hem interesseert; kan koppig overkomen.
- Gevoelig voor kritiek of afwijzingdoor leeftijdgenoten; verwacht van anderen dezelfde waarden; behoeft succes en erkenning; kan zich anders en vervreemd voelen.
- Wordt gefrustreerd door gebrek aan activiteiten; geestdrift kan de schema’s van anderen verstoren; heeft constant stimulans nodig; kan gezien worden als hyperactief.
- Kan de inbreng van ouders of klasgenoten verwerpen; non-conformistisch; kan onconventioneel zijn.
- Kan chaotisch overkomen; gefrustreerd door tijdgebrek; anderen kunnen verwachten dat hij of zij alles kan.
- Kan situaties in het absurde trekken; humor wordt niet altijd door leeftijdgenoten begrepen; kan de clown uithangen om aandacht te trekken.
Bron: Webb. Vertaling jurgens en de Mink 2000
